15. De christenheid15.1. Wat is de christenheid?De christenheid bestaat uit alles wat
zich christen en christelijk noemt. Alle personen die zich christen noemen en
alle kerken, gemeenten en organisaties die zich als christelijk presenteren.
Een groot gedeelte van wat zich christelijk noemt is dat echter naar
bijbelse norm niet[1]. 15.2. Een oriëntatie in de christenheidOm zicht op de christenheid te krijgen
volgen hieronder enkele grote lijnen. 15.2.1. Protestant, rooms-katholiek, oostersorthodoxDe christenheid valt uiteen in drie
grote groepen: de protestanten, de rooms-katholieken en de oostersorthodoxe
christenen. Dit is historisch zo gegroeid. Vanuit
de situatie zoals die in het Nieuwe Testament wordt beschreven heeft zich
langzamerhand de Rooms-katholieke Kerk gevormd[2]. De
Rooms-katholieke kerk heeft zich in de loop der eeuwen steeds verder van de
bijbel, van het bijbelse evangelie en van de bijbelse gemeentevorm verwijderd.
Dit ging zover dat de Rooms-katholieke Kerk tot een valse kerk[3] is geworden. Naast de Rooms-katholieke Kerk zijn er
altijd bijbelgetrouwe gemeenten gebleven. Die werden vaak vervolgd door de
Rooms-katholieke Kerk[4].
In de elfde eeuw na Christus hebben de kerken uit Oost-Europa en het Middenoosten
gebroken met de Rooms-katholieke Kerk. Deze kerken worden oostersorthodox
genoemd. In de zestiende eeuw hebben velen de Rooms-katholieke kerk verlaten,
daaruit zijn de grote protestantse kerken ontstaan[5]. Deze
beweging "terug naar de bijbel en het bijbelse evangelie" wordt
"de Reformatie" genoemd. Ook voor de tijd van de Reformatie
waren er christenen buiten de Rooms-katholieke Kerk die het ware, bijbelse
evangelie geloofden, b.v. de Waldenzen. Deze christenen werden zwaar vervolgd
door de Rooms-katholieke Kerk en de rooms-katholieke regeringen van de landen
waarin ze woonden. Er is in Italië nog steeds een kleine Waldezen Kerk[6]. Na en tijdens de reformatie zijn er in
landen waar de overheid protestants was andere gemeenten ontstaan zoals b.v. de
baptistengemeenten. In hun hervorming van de structuur van de kerk, de
gemeente, gingen ze verder terug naar de bijbel dan de kerken van de Reformatie[7]. Alleen in de protestantse kerken wordt
het ware bijbelse evangelie gepredikt. De Rooms-katholieke Kerk geeft wel het
goede antwoord op de vraag: Wie is Christus? Maar ze geeft een verkeerd
antwoord op de vraag: wat moet ik doen om behouden te worden? De
Rooms-katholieke kerk is dan ook een valse christelijke kerk. Een kerk die
beweert christelijk te zijn, maar die een ander, een vals evangelie leert en
predikt is geen ware christelijke kerk (Gal. 1:6-9). Ook de oostersorthodoxe
kerken leren het ware, bijbelse evangelie niet. De kern van het verschil tussen de
protestanten en de Rooms-katholieke Kerk ligt in de vier zogenaamde Sola's. Tegenover de valse leer van de
Rooms-katholieke Kerk hebben de kerkhervormers uit de zestiende eeuw de vier
Sola's geformuleerd. - Sola Scriptura (Alleen de Schrift) - Sola Gratia (Alleen genade) - Sola Fide (Alleen geloof) - Sola Christus (Alleen Christus) De protestant zegt dus
"Sola": alleen de bijbel, alleen geloof, alleen genade, alleen
Christus. De Rooms-katholieke Kerk zegt "plus." De bijbel plus de
traditie, geloof plus werken, genade plus verdienste, Christus plus Maria en de
heiligen. De protestant zegt "alleen de
bijbel", dat wil zeggen de bijbel is de enige bron van ons geloof. Alles
wat we geloven moet op de bijbel gebaseerd zijn en aan de bijbel getoetst
worden. Voor een protestant is de bijbel beslissend. De rooms-katholiek zegt de bijbel plus
de traditie. Dat wil zeggen, wat een rooms-katholiek gelooft is op de bijbel en
op de traditie gebaseerd[8].
Daar komt nog bij dat ze ook nog de apocriefe boeken aan het Oude Testament
hebben toegevoegd[9].
Voor een rooms-katholiek is niet de bijbel, maar wat de kerkleiding (de Paus)
leert beslissend. De protestant zegt: de behoudenis is
op grond van genade (volledig onverdiend) en door middel van geloof (Efeze
2:8,9). De gerechtigheid wordt ons op grond van ons geloof toegerekend
(Rom. 4:5, 5:1). De katholiek zegt: de
behoudenis is het gevolg van geloof en genade plus het houden van de
sacramenten en onze eigen inspanning. De protestant zegt: Alleen Jezus is
middelaar(1 Tim. 2:5). De rooms-katholiek zegt: Jezus plus Maria en de
heiligen. Als je wat van God gedaan wil krijgen kun je het beste tot God gaan
via Maria. Maria neemt dan contact voor jou op bij Jezus. En Jezus weer bij
God. De Rooms-katholieke Kerk leert dat de
genade tot ons komt via de sacramenten[10], met
name door de doop en de biecht. De genade wordt, zo stelt men, bij ons
"ingegoten" via de sacramenten. De doop, zo beweert men, bewerkt b.v.
de genade van de wedergeboorte. Voor het begrijpen van het
rooms-katholieke sacramentele systeem is het van belang om te beseffen dat de
Rooms-katholieke Kerk onderscheid maakt tussen doodzonden en dagelijkse zonden.
Alleen doodzonden maken, zo leert men, dat je verloren gaat. Wat precies een
doodzonde is geeft de Rooms-katholieke Kerk zelf aan. Door de waterdoop, zo leert de
Rooms-katholieke Kerk, ontvangen we de genade van de wedergeboorte en komen we
in de staat van de genade. Via de doop komen we dus op de weg naar de hemel.
Door het begaan van doodzonden, die we na onze doop doen, vallen we uit de
staat van genade. Als iemand op dat moment zou sterven zou hij alsnog verloren
gaan. Door de biecht[11]
(door de absolutie van de priester) komen we weer terug in de staat van
genade. Het komt er dus op aan dat je geen doodzonden doet en dat je de
doodzonden die je wel doet, met het juiste voorgeschreven berouw, zo snel
mogelijk belijdt aan een officiële priester, zodat je de absolutie (de
vergeving) ontvangt. Als je dat niet doet dan haal je de hemel niet. Een
rooms-katholiek is dan ook zijn hele leven lang aan het werken om in de staat
van genade te blijven, door doodzonden te vermijden en als die er toch zijn
door ze te biechten. De Rooms-katholieke Kerk leert dan ook
dat de sacramenten noodzakelijk
zijn voor het behoud[12].
Zonder de sacramenten, vooral die van de doop en de biecht, haal je de hemel
niet. Daar komt nog bij dat je voor het ontvangen van genade volledig
afhankelijk bent van de priester. Want die alleen kan, zo stelt men, de sacramenten,
die absoluut nodig zijn om behouden te worden, bedienen. Er is dus ook geen directe
vergeving van doodzonden. Vergeving van doodzonden is alleen te verkrijgen via
de priester en de biecht. Als jij een zware zonde (een doodzonde) begaat dan is
het niet genoeg dat je die zonde aan God belijdt, dat brengt geen vergeving,
daar heb je een priester voor nodig en de officiële ceremonie van de biecht. Dit is nog steeds de officiële leer
van de Rooms-katholieke Kerk. Zo staat het in de recent door de kerkleiding in
Rome uitgeven katechismus[13]. Zie voor een nadere bespreking van de
Rooms-katholieke Kerk bijlage F. (Er is ook een aparte, losse, studie over de
Rooms-katholieke Kerk.) Als je het bijbelse evangelie, dat
Paulus predikte, niet brengt dan ben je vervloekt (Gal. 1:6-9). Dat geldt voor
individuele mensen en het geldt ook voor kerken en gemeenten. De oostersorthoxe kerken lijken in
veel opzichten op de Rooms-katholieke Kerk. Het zijn ook valse kerken, die het
bijbelse evangelie (Efeze 2:8,9) niet brengen. 15.2.2. Vrijzinnig en orthodox(1) OrthodoxOrthodox betekent recht, zuiver in de
leer[14]. Je
bent orthodox als je aan de bijbelse leer vasthoudt[15]. In
plaats van orthodox noemt men dit ook wel "rechtzinnig." Orthodoxe christenen zijn christenen
die vasthouden aan de gezonde bijbelse leer[16], in
ieder geval op de hoofdzaken. Orthodoxe christenen geloven dat de bijbel het
onfeilbare woord van God is. Ze geloven alles wat in de bijbel staat en
ze geloven alleen wat in de bijbel staat. (2) VrijzinnigIn het woord vrijzinnig zit het woord
"vrij". Vrijzinnige christenen onderwerpen zich niet aan de bijbel.
Ze bepalen zelf wat ze wel of niet uit de bijbel geloven. Sommigen zijn zo
vrijzinnig dat ze er helemaal niets meer van geloven[17]. Het
wonderlijke is dat ze zich, ondanks dat, toch nog steeds christen noemen. Het misleidende is dat ze wel over
Jezus spreken[18].
Ze gebruiken allerlei bijbelse woorden, maar ze geven aan die woorden een
andere, een onbijbelse betekenis. (3) De visie op de bijbel.De vrijzinnige "christenen"
zeggen dat de bijbel slechts een menselijk boek is[19]. Er
staan daarom, volgens hen, vele fouten in de bijbel. De orthodoxe christenen zeggen dat de
bijbel het onfeilbare woord van God is. Door de Geest van God gedreven, geleid,
hebben mensen, namens God, precies datgene neergeschreven wat God wilde zeggen
(2 Petrus 1:21). Al de Schrift is van God ingegeven (2 Tim. 3:16). Het
schriftwoord is door de Heilige Geest uitgesproken (zie b.v. Hand. 1:16; 4:25).
De Geest heeft het schriftwoord uitgesproken bij monde van de menselijke
schrijvers van de verschillende bijbelboeken. Daarom geloven de orthodoxe
christenen dat de bijbel foutloos is[20]. Naast de vrijzinnige en orthodoxe
christenen is er ook nog een groep "christenen" die neo-orthodox
worden genoemd. Zij proberen een soort tussenweg te vinden tussen orthodox en
vrijzinnig. Met de vrijzinnigen geloven zij dat de bijbel een menselijk boek
is, met veel feitelijke onjuistheden en onwaarheden. Maar, zo beweren ze, het is toch meer dan een louter menselijk
boek. Ze zien de bijbel niet als openbaring, als een boodschap van God. De
bijbel is in hun visie geen openbaring, de bijbel is slechts een getuigenis van
het feit dat mensen God hebben ervaren. In de bijbel staan, in hun visie,
allerlei verslagen van mensen die iets van God hebben ervaren. Ze hebben, zo
stelt men, echt iets van God ervaren, maar ze hebben dat vervolgens op een
gebrekkige manier opgeschreven, gekleurd door hun eigen beperkte menselijke
inzichten. Wat ze opgeschreven hebben is daarom, in deze visie, geen boodschap
van God. Toch, zo vervolgt men, doet de bijbel wat met je, want als je de
bijbel leest dan kan God door dat gebrekkige verslag, dat vol fouten en
onjuistheden staat, toch tot jouw hart spreken. Een bepaald bijbelgedeelte kan
je persoonlijk aangrijpen. Op het moment dat dit gebeurt wordt dat feilbare
mensenwoord voor jou persoonlijk ook het woord van God, in die situatie en op
dat moment. - Orthodox: de bijbel is het
onfeilbare woord van God. - Vrijzinnig: de bijbel is slechts
feilbaar mensenwoord. - Neo-orthodox: de bijbel is feilbaar
mensenwoord, maar het kan, bij gelegenheden, voor jou tot Gods woord worden, als God je er
persoonlijk door aanspreekt. (4) Afglijden van orthodox naar vrijzinnigDit afglijden gaat meestal via het
tussenstapje van de neo-orthodoxie. In de kerkgeschiedenis zien we telkens
opnieuw een proces van afglijden tot afval, een afglijden van orthodox naar
vrijzinnig. Mensen, kerken, gemeenten, organisaties die orthodox waren beginnen
stap voor stap allerlei bijbelse waarheden los te laten totdat ze na korte of
langere tijd volkomen vrijzinnig zijn geworden. Het begint bijna altijd met
het loslaten van de onfeilbaarheid, van de foutloosheid van de bijbel.
Eerst zegt men dat er toch wel hier en daar een foutje in de bijbel staat.
Daarna gaat men steeds verder totdat tenslotte ook allerlei andere bijbelse
leringen niet meer worden geloofd. Zo is het gegaan met de Gereformeerde
Kerken (synodaal). In de jaren veertig waren ze nog orthodox. Daarna kwam de
neo-orthodoxie binnen, en inmiddels zijn ze volslagen vrijzinnig geworden. Zo
is het ook met de Vrije Universiteit in Amsterdam en de NCRV gegaan. De NCRV is
begonnen als de EO, maar afgegleden naar totale vrijzinnigheid. (5) De Nederlandse situatieDe grote Nederlands Hervormde Kerk en
de Gereformeerde Kerk (synodaal) zijn in meerderheid vrijzinnig[21]. In
deze kerken hebben de vrijzinnigen de macht. Ze worden bestuurd door valse
leraars. Op de kerkelijke opleidingen, waar de voorgangers (de predikanten)
worden opgeleid, zijn de meeste hoogleraren vrijzinnig. De aankomende
predikanten worden op die opleidingen "vergiftigd" met vrijzinnige
gedachten. Zowel de Nederlands Hervormde Kerk als
de Gereformeerde Kerken zijn ooit volledig orthodox geweest. Op een bepaald
moment in hun geschiedenis zijn er predikanten en hoogleraren opgestaan die
voorzichtig met kritiek op de bijbel begonnen. Omdat er geen leertucht werd
uitgeoefend is dat van kwaad tot erger gegaan. Totdat uiteindelijk de
vrijzinnigen in de meerderheid kwamen, waarna ze de macht over konden nemen. Er zijn een aantal kleinere
reformatorische[22]
kerken in Nederland die nog volledig orthodox waren, maar op dit moment begint
de schriftkritiek[23] ook
daar binnen te dringen. Het begint ook nu weer met het loslaten van de
foutloosheid van de bijbel. Eerst in kleine subtiele dingen, maar dat gaat
altijd van kwaad tot erger. Zelfs in de evangelische wereld begint
men op dit moment de foutloosheid van de bijbel los te laten. (6) De breuklijn tussen orthodox en vrijzinnig loopt door de meeste kerken heenDe scheiding tussen vrijzinnig en
orthodox loopt door alle grote kerken en door bijna alle typen gemeenten heen.
In Amerika heb je b.v. grote groepen vrijzinnige of halfvrijzinnige
(neo-orthodoxe) baptisten. (7) BijbelgetrouwDeze term werd vroeger vaak gebruikt
als een synoniem voor orthodox. Er wordt mee bedoeld dat men vasthoudt aan de
orthodoxe visie op de bijbel. Aan de volledige inspiratie en foutloosheid van
de bijbel. Schriftkritiek wordt afgewezen. Maar ook dit woord, ook dit begrip, is
al weer uitgehold. Er zijn mensen die zich bijbelgetrouw noemen en die toch
niet in de foutloosheid van de bijbel geloven. Als het woord bijbelgetrouw
wordt gebruik moet je eigenlijk vragen wat er mee bedoeld wordt. 15.2.3. Charismatisch15.2.3.1. De pinksterbewegingIn het begin van de twintigste eeuw is
de pinksterbeweging ontstaan. De pinksterchristenen leren dat de doop in de
Geest een tweede ervaring[24] is,
met als bewijs het spreken van tongen. Ze beweren dan iedere christen, via de,
door hen geleerde, onbijbelse versie van de doop in de Geest, in tongen moet
of kan spreken. Velen leren ook dat de Here Jezus ieder geneest die in geloof
tot Hem komt. Naast het spreken in tongen begon men ook weer te profeteren, op
de manier van: "zo zegt de Here ...". De doop in de Geest, het spreken in
tongen, profeteren en andere onderwerpen die daar mee te maken hebben worden in
de bijbelstudie over de Heilige Geest besproken. Daar worden onder meer de
leringen van de pinksterbeweging getoetst en weerlegd. Naast de naam pinkstergemeente
gebruikt men ook vaak de naam volle evangelie gemeente. Later kwam de naam
"evangeliegemeente" in zwang. Als je de naam evangeliegemeente
tegenkomt, dan duidt dit er meestal op dat je te maken hebt met een pinkster of
charismatische gemeente. 15.2.3.2. De charismatische bewegingIn de vijftiger jaren is de
charismatische beweging ontstaan. Men hangt daar dezelfde leerstellingen aan
als de oudere pinksterbeweging. Er is wel een duidelijk verschil tussen de
oudere pinkstergemeenten en de nieuwere charismatische gemeenten. De eerste
pinkstergemeenten leerden wel een aantal zaken die in strijd waren met de
bijbel, maar voor het overige hielden ze vast aan de gezonde leer van de
bijbel. In de charismatische beweging is dit veel minder het geval. De nadruk
ligt in deze beweging niet op de leer, niet op de inhoud van het geloof, maar
op de beleving. De charismatische beweging kon daarom de Rooms-katholieke Kerk
en sommige vrijzinnige kerken binnen komen. Een rooms-katholiek kan alle
onbijbelse leringen van zijn kerk blijven aanhangen en toch charismatisch
zijn. Een berucht voorbeeld is de reeds overleden Belgische kardinaal Sunens.
Hij was tijdens zijn leven de meest vooraanstaande leider binnen de katholieke
charismatische beweging. Hij beweerde dat zijn "doop in de Geest"
zijn liefde en toewijding tot Maria nog had doen toenemen. 15.2.3.3. De derde golf, de Toronto Blessing, de Brownsville en Pensacola outpouring De laatste jaren zijn er vanuit de
charismatische beweging weer enkele andere bewegingen voortgekomen. De eerste
wordt wel de derde golf genoemd[25]. De
voornaamste leider en inspirator van de derde golf was John Wimber. Door deze
beweging zijn onder meer de Vineyard gemeenten ontstaan. In één van de Vineyard
gemeenten, in Toronto, is na enige tijd de volgende beweging ontstaan: de
zogenaamde "Toronto Blessing". Die is op zijn buurt weer opgevolgd
door de Pensacola outpouring. Door deze bewegingen zijn allerlei onbijbelse
gebruiken gepropageerd, zoals: het vallen in de Geest[26],
heilig lachen (schateren), zingen in tongen, dierengeluiden, spastische en
dwangmatige bewegingen, enzovoorts. Dat alles wordt gezien als het werk van de
Heilige Geest. Vanuit deze laatste bewegingen begint
men ook te morrelen aan de genoegzaamheid van de bijbel. Men beweert dat God
door hedendaagse profeten nieuwe leerstellige inzichten kan geven en ook
geeft. 15.2.3.4. De dwalingen worden steeds ernstigerDe hierboven genoemde bewegingen zijn
niet naast elkaar ontstaan. De ene beweging ontstaat uit de andere. Zo is de
Toronto Blessing ontstaan uit één van de Vineyardgemeenten. Als je de
verschillende stadia naast elkaar legt, dan zie je dat de elkaar opvolgende
bewegingen steeds extremer en onbijbelser aan het worden zijn. Zelfs binnen deze bewegingen is er bij
sommigen nog het besef dat de volgende stap die door anderen wordt gemaakt niet
juist is. Er is b.v. een groep binnen de
oude pinkstergemeenten die op de bijbel gericht is. Zij wijzen daarom
een aantal aspecten van de charismatische beweging af[27]. Ook
wijzen ze de kenmerkende uitingen van de derde golf en de Toronto Blessing,
zoals b.v. het vallen in de Geest, af als onbijbels. Dit is echter momenteel
een minderheid. De meerderheid van de oude pinkstergemeenten is intussen
"omgeturnd" en doet enthousiast mee met elke nieuwe golf die er
aankomt. Het is zelfs zo dat voor de mensen van de derde golf, de vineyard
beweging, de Toronto Blessing te ver ging, vandaar dat de Toronto Vineyard
gemeente, uit het verband van Vineyardgemeenten is gezet. Het einde van de ontwikkelingen is nog
niet in zicht. Het gevolg van dit alles is dat de
band met de bijbel steeds losser wordt. De beweging raakt met het verstrijken
van de tijd steeds meer op drift. Het anker is los. Door allerlei onbijbelse
leringen en gebruiken en door het zoeken van onbijbelse ervaringen stelt men
zich open voor het werk van boze geesten. Omdat er binnen de charismatische
beweging zeer weinig kennis is van de bijbel en de gezonde leer staat de
beweging wijd open voor allerlei valse leringen[28]. Er
komen op dit moment vele valse leringen als een vloedgolf op de evangelische
beweging af, er is geen enkele belangrijke leerstelling waar op dit moment niet
aan wordt gemorreld. Juist omdat de charismatische beweging voorop loopt in de
acceptatie van, en de omgang met rooms-katholieken, vrijzinnigen en neo-orthodoxe
christenen dringt de valse leer met grote snelheid hun gemeenten en kerken
binnen. Immers valse leer werkt als zuurdesem[29]. In Nederland heeft de broederschap van
pinkstergemeenten recent een samenwerkingsverband met de Vrije Universiteit
gesloten. De Vrije Universiteit is een bolwerk van vrijzinnigheid en schriftkritiek.
Toch gaat de opleidingsschool van de broederschap (De Azusa Hogeschool voor
Theologie) samenwerken met de Vrije Universiteit. Studenten die de eigen
HBO-opleiding theologie hebben doorlopen mogen onder gunstige voorwaarden
verder studeren aan de VU. Inmiddels is de gehele school naar de gebouwen van
de VU verplaatst. Het zal niet lang duren voor het zuurdesem van de
schriftkritiek de pinkstergemeenten zal doortrekken[30]. 15.2.3.5. De term charismatischOorspronkelijk werd dat woord gebruikt
voor de tweede beweging uit de jaren vijftig en zestig. Nu wordt het vaak in
een ruimere betekenis gebruikt, men verstaat er dan elke christen, elke
gemeente, elke organisatie, onder, waar pinkster en/of de leringen en
gebruiken van de latere bewegingen
worden geleerd en voorkomen. 15.2.3.6. Gematigd charismatisch?Sommigen binnen de charismatische
beweging hebben zich wat gematigd. Men stelt dan b.v. niet meer dat iedere
christen in tongen moet spreken. Men leert in plaats daarvan dat iedere
christen in tongen kan spreken. Dit is echter lood om oud ijzer, want
beide stellingen zijn even onbijbels en het resultaat is in beide gevallen dat
iedere christen zich toch weer gaat uitstrekken naar de doop in de Geest als
tweede ervaring, met spreken in tongen als bewijs. 15.2.3.7. Een gemengde bewegingEr werken twee geesten in de
charismatische beweging. Voor zover het evangelie en de boodschap van de bijbel
worden gepredikt werkt de Heilige Geest er. Wanneer echter de specifieke
onbijbelse leringen en gebruiken worden gepredikt en gezocht komt er ruimte
voor boze geesten om zich te manifesteren. 15.2.3.8. De charismatisering van de evangelisch wereldOp dit moment is er een proces van
charismatisering bezig van de volledige evangelische en reformatorische wereld.
Er is b.v. al een charismatische baptistengemeente in Nederland. 15.2.4. Evangelisch15.2.4.1. EvangelischHet woord evangelisch wordt in twee
betekenissen gebruikt. In ruime zin omvat het alle bijbelgetrouwe, orthodoxe
protestanten. In die zin wordt het in de Engelstalige wereld vaak gebruikt.
In beperktere zin staat het voor orthodoxe protestantse christenen die
uitgaan van de bedelingenleer[31].
Onze gemeente is evangelisch in deze zin. De evangelische christenen stonden tot
voor kort allen achter de
foutloosheid van de bijbel. Ze zijn gericht op evangelieverkondiging. En ze
leggen er de nadruk op dat we behouden worden door het offer van Jezus
Christus, uit genade en door middel van geloof (Efeze 2:8,9). En dat ieder zich
dit behoud persoonlijk door bekering en geloof moet toe-eigenen 15.2.4.1. Neo-evangelisch De laatste twintig jaar is de eenheid
in denken en overtuiging binnen de evangelische wereld verloren gegaan. Dit
proces van uiteenvallen is nog steeds in volle gang. Het is inmiddels nodig om onderscheid
te maken tussen de traditionele evangelicals (ook wel de klassieke evangelicals
genoemd) en de moderne evangelicals (ook wel neo-evangelicals genoemd). De moderne evangelicals geloven b.v.
niet meer in de foutloosheid van de bijbel. In plaats van over onfeilbaar
spreken ze liever over betrouwbaar. Of ze spreken nog wel over onfeilbaar, maar
ze verstaan daar iets anders onder dan er vroeger onder werd verstaan. Ze
beweren dan dat de bijbel wel onfeilbaar is, maar dat er toch wel foutjes in
staan. Ze leren een soort feilbare onfeilbaarheid. De moderne evangelicals
hebben daarmee de eerste stap gezet op de weg naar vrijzinnigheid. Een ander belangrijk kenmerk van de
moderne evangelicals is dat ze weigeren om zich af te scheiden van valse kerken
en christenen. Ze erkennen b.v. de rooms-katholieken als medegelovigen. Dat
komt omdat ze in feite de leer, de waarheid, niet belangrijk meer vinden, het
gaat hen om de beleving. Als ze die "beleving" in anderen, b.v. in
rooms-katholieke christenen, zien, dan worden dezen op grond hiervan als
medegelovigen geaccepteerd. De leiders van de EO behandelen b.v.
rooms-katholieke bisschoppen, zoals kardinaal Simonis, als medebroeders.
Terwijl de traditionele evangelicals hen als een valse leraars zouden
afwijzen. De moderne evangelicals zetten zich af
tegen de traditionele evangelicals. Ze plakken het etiket
"fundamentalist" op de traditionele evangelicals. Als je b.v. nog
steeds gelooft dat de bijbel foutloos is en dat de Paus een valse leraar is,
dan ben je in hun ogen een fundamentalist[32]. (3) Evangelisch is inmiddels een leeg begrip geworden Het woord evangelisch is uitgehold.
Vroeger stond het ergens voor, maar tegenwoordig niet meer. Het kan
tegenwoordig van alles betekenen. 15.2.5. ReformatorischIn Nederland heb je een aantal kerken
die zijn voorgekomen uit de Reformatie[33] uit
de zestiende eeuw. In die tijd is de voorloper van de huidige Nederlands
Hervormde Kerk ontstaan. Door verschillende afscheidingen van deze kerk zijn
andere reformatorische kerken tot stand gekomen[34].
Deze kerken gaan niet uit van de bedelingenleer, maar van een bepaalde
opvatting over de verbonden (Verbondstheologie)[35].
Alle reformatorisch kerken in Nederland hebben drie belijdenisgeschriften
gemeen. De zogenaamd drie formulieren van enigheid. In deze
belijdenisgeschriften wordt onder meer het bijbelse evangelie zuiver
weergegeven. [4]Van ongeveer de twaalfde tot de
negentiende eeuw heeft de Rooms-katholieke Kerk zelfs miljoenen andersdenkenden
vervolgd en vermoord. Voorzichtige schattingen ramen het aantal doden op
dertig miljoen. Het ging hier om een systematische en geplande vervolging van
alle andersdenkenden. Er was in Rome een permanente organisatie, met de naam
"Inquisitie" die deze terreur organiseerde en uitvoerde. [5]In Duitsland en de
scandinavische landen ontstonden de lutherse (staats) kerken. In Engeland de
Anglicaanse Kerk, In Nederland, Zwitserland, Schotland, en enkele andere
gebieden de gereformeerde kerken (Calvinisme). Dit zijn allen protestantse
kerken. [6] Deze kleine kerk is te vinden in moeilijk toegankelijke berggebieden, waar de roomskatholieke kerk en overheid hun voorvaderen niet allemaal te pakken kon krijgen. [7]Ze verwierpen b.v. de gedachte
van de volkskerk, waar je automatisch lid van wordt door geboorte, door de
kinderdoop. [8]De Rooms-katholieke Kerk baseert
wat ze gelooft dus niet uitsluitend op de bijbel. Zij beweert dat er naast de
bijbel nog een tweede bron voor geloofskennis is, de zogenaamde mondelinge
overlevering. De apostelen, zo luidt de redenering, hebben tijdens hun leven
allerlei informatie en leringen doorgegeven. Een gedeelte is door hen
opgeschreven in de bijbelboeken die samen het Nieuwe Testament vormen. De rest
van wat ze geleerd hebben is mondeling in de kerk doorgegeven en daarna in
allerlei geschriften die niet tot de bijbel behoren neergelegd. Vandaar dat
roomskatholieken allerlei zaken geloven die absoluut niet in de bijbel staan. Als protestanten stellen wij dat
God alles wat wij moeten weten in de bijbel heeft neer laten leggen. Meer
hebben we niet nodig. Deze kwestie wordt uitgebreid besproken in de studie over
de bijbel (Daar wordt op een rij gezet wat de bijbel over zichzelf zegt). De roomskatholieke mondelinge overlevering heeft een parallel in de
bijbel. Daar is sprake van de “overlevering der ouden” (Mattheus 15:2-9). Deze
overlevering der ouden werkte net zo negatief (zie :6) als de huidige roomskatholieke
overlevering (traditie) op dit moment doet. [9]Dit is tijdens het concilie van
Trente gebeurd. De roomskatholieken waren in verlegenheid tegenover de
protestanten omdat die er op wezen dat vele van de Roomskatholieke overtuigingen
en gebruiken niet in de bijbel terug te vinden zijn. Daarom heeft de
Roomskatholieke Kerk een aantal boeken, die door de Joden in het verleden nooit
als goddelijk zijn erkend, officieel bij de bijbel gevoegd. Die boeken konden
ze gebruiken om een aantal van hun onbijbelse leringen te ondersteunen. [10]Voor een bespreking van de
sacramenten, zie hoofdstuk [11]Als je als roomskatholiek een
doodzonde begaat, dan moet je die aan een erkende roomskatholieke priester
belijden, die zegt je dan de vergeving toe. Dit verloopt via een bepaalde
vaststaande procedure. Dit gebruik noemt men de biecht. [12]
Zie
de “Katechismus van de Katholieke Kerk”, p. 258 (1129). “De Kerk verklaart dat
de sacramenten …. heilsnoodzakelijk zijn voor de gelovigen.”
[13] Zie de voetnoot hiervoor. Een katechismus is een boek
waarin wordt uitgelegd wat, in dit geval, door de Rooms-katholieke Kerk wordt
geloofd. Dit wordt (meestal) gedaan in vraag en antwoord vorm. Er wordt een
vraag gesteld en daarna wordt het antwoord gegeven. [14]De bijbel zegt dat de leer
belangrijk is. Jezus bracht b.v. een leer. Hij sprak over "mijn leer"
(Johannes 7:17). De bijbel spoort ons aan om recht, om zuiver in de leer te
zijn (Titus 2:7). De bijbel heeft heel veel over de leer te zeggen, zie bijlage
E. [15]Let op! Het woord orthodox wordt
in verschillende betekenissen gebruikt. Zo spreekt men over de
oostersorthodoxe kerken van Oost-europa b.v over de Russisch Orthodoxe Kerk. Al
worden deze kerken orthodox genoemd, ze zijn, bijbels gezien, absoluut niet
orthodox, niet zuiver in de leer. [16]
De
bijbel spreekt over de gezonde leer (2 Tim. 4:3; Titus 1:9) en over de goede
leer (1 Tim. 4:6). [17]Ze geloven niet in het bijbelse
evangelie. Niet in de Godheid van de Here Jezus. Niet in het behoud door het
geloof in het bloed van de Here Jezus. Niet in de opstanding van de Here Jezus,
niet in de wonderen die in de bijbel zijn beschreven, niet in de maagdelijke
geboorte van de Here Jezus en ook niet in Zijn zichtbare wederkomst. Niet in
hemel, hel, het laatste oordeel en de engelen. In feite geloven ze niet in het
bovennatuurlijke. Toch noemen ze zichzelf christen. [19]Ze wijzen er op dat sommige
wetenschappers tot bepaalde konklusies komen die in strijd met de bijbel zijn.
Denk b.v. aan de evolutietheorie. De vrijzinnige christenen zijn daar zo van
onder de indruk dat ze liever deze wetenschappers geloven dan de bijbel. De
evolutietheorie is echter niet meer dan een onbewezen theorie. Zelfs vele nietchristelijke wetenschappers, waaronder biologen en natuurkundigen, geven
op dit moment toe dat de evolutietheorie niet te bewijzen is. (Zie de studie
over de evolutietheorie.) De vrijzinnigen wijzen ook graag op zogenaamde tegenstrijdigheden
in de bijbel. Maar bij nadere beschouwing blijken die tegenstrijdigheden
slechts schijn te zijn. Er kan en moet nog meer over deze kwestie gezegd worden
maar dat zou hier te ver voeren, voor een uitgebreide bespreking zie de
bijbelstudie over de bijbel. In de negentiende eeuw is de
zogenaamde schriftkritiek opgekomen. Op grond van speculaties doen deze "bijbelgeleerden" dan allerlei
aanvechtbare uitspraken over het ontstaan van bijbelboeken. Zo beweren ze b.v.
dat sommige brieven van Paulus niet door Paulus zijn geschreven. Het komt er op neer dat ze (zeer
aanvechtbare) menselijke theorieen telkens weer boven wat de bijbel zegt
stellen. [20]Zie voor een bespreking van de
inspiratie en de foutloosheid van de bijbel, de studie over de bijbel zelf. [21]Deze kerken zijn op dit moment,
samen met de kleine Nederlandse Lutherse Kerk, aan het fuseren. Deze gefuseerde
kerk wordt wel de "Samen-op-weg Kerk" genoemd. [25]Het ontstaan van de
pinksterbeweging wordt dan gezien als de eerste golf van Gods Geest. De
charismatische beweging is de tweede golf. En de beweging rondom Wimber de
derde. [26]Voor een bespreking, zie in de
bijbelstudie over de Heilige Geest, de bijlage over het vallen in de Geest.. [27]De charismatische beweging
aksepteerde zonder meer roomskatholieken als medegelovigen en ze aksepteerde
de Rooms-katholieke Kerk als een ware kerk. De Paus is in hun ogen een
belangrijke, zo niet de belangrijkste, christelijke leider. Terwijl de oudere
pinkstergemeenten in hun begintijd de Paus nog herkenden als een valse leraar,
als de leider van een valse kerk. Zij hadden dat inzicht nog omdat zij nog
geinteresseerd waren in de waarheid, in wat de bijbel zegt. (Een uitgebreide
bespreking van de Roomskatholieke Kerk wordt in bijlage F gegeven.) [28]Zo worden op dit moment allerlei
onbijbelse mystieke technieken, afkomstig van de Rooms-katholieke mystici, op
grote schaal in de evangelische wereld ingevoerd. Zie hoofdstuk 6 en 7 van de
studie "De bijbel over geloof, gevoel, ervaring en mystiek". Deze
studie staat op mijn homepage <<http://www.solcon.nl/apgeelhoed>>
onder de link "mystiek,gnostiek." [30]
Voor
een bijbelse onderbouwing van deze voorzegging, zie hoofdstuk 17 over het
bijbelse gebod tot afscheiding. [32]Iemand als W.J. Ouweneel
beschuldigd tegenwoordig de traditionele evangelicals van fundamentalisme, rationalisme,
scholastiek, dode orthodoxie, etc. [34]De eerste uittocht vond plaats
in het begin van de achtiende eeuw. Dit wordt "de Afscheiding"
genoemd. Uit deze beweging zijn de Gereformeerde Gemeenten en de voorloper van
de Christelijk Gereformeerde Kerk ontstaan. Deze christenen verlieten de
Hervormde Kerk omdat deze onder kontrole stond van vrijzinnigen. Toen één van
de weinige orthodoxe dominees werd geschorst was dat de aanzet tot een
uittocht. Aan het eind van de negentiende eeuw vond een tweede uittocht plaats,
deze keer veel massaler dan de eerste. Deze uittocht wordt de Doleantie
genoemd. De voornaamste leider was Abraham Kuiper. De reden voor deze tweede
afscheiding was in feite hetzelfde als voor de eerste. De Doleantie was het
gevolg van de worsteling tussen de orthodoxie en de vrijzinnigheid. Opnieuw
werden door de vrijzinnige kerkleiding orthodoxe leiders geschorst en afgezet.
De mensen die onder leiding van Kuiper vertrokken richtten nieuwe gemeenten op.
Ze begonnen fusiebesprekingen met de eerder ontstane voorloper van de
Christelijke Gereformeerde Kerk. Uit deze fusie ontstonden de Gereformeerde
Kerken (Synodaal). Een gedeelte van de voorloper van de huidige Christelijk
Gereformeerde Kerken ging niet mee met de fusie en deze groep vormt de huidige
Christelijk Gereformeerde Kerk. Halverwege de vorige eeuw ontstond er een
scheuring in de Gereformeerde Kerken. Deze keer ging het niet over
vrijzinnigheid maar over bepaalde opvattingen over doop, verbond en wedergeboorte.
Door deze uittocht ontstond de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt). Een groep
vertrok na enige tijd uit deze kerk en richtte de huidige Nederlands
Gereformeerde Kerk op. Inmiddels zijn de Nederlands Hervormde Kerk en de Gereformeerden samen
met de kleine Lutherse Kerk aan een fusieproces bezig. Alle drie de kerken
worden door vrijzinnige christenen beheerst. |