KERKGESCHIEDENIS PAGINA




Tweeduizend jaar kerkgeschiedenis

De vroegste kerkgeschiedenis is beschreven in het boek Handelingen. Daar lezen we over het ontstaan van de gemeente. En hoe het in de tijd daarna is gegaan. De eerste gemeente zoals die in Handelingen 2 en 3 wordt beschreven bestond volledig uit Joden. In de hoofdstukken daarna lezen we ondermeer over de doorbraak naar de Samaritanen (half-joden) en over de doorbraak naar de heidenen. Het grootste deel van het boek Handelingen geeft een beschrijving van het werk van de apostel Paulus. Tussen het einde van het boek Handelingen en de eeuw waarin we nu leven liggen bijna 2000 jaar kerkgeschiedenis.

Waarom het belangrijk is op de hoogte te zijn van de kerkgeschiedenis

Kennis van de geschiedenis is in de eerste plaats belangrijk om het heden te begrijpen. Hoe de situatie waarin we ons momenteel bevinden is gegroeid. We kunnen ook lessen leren uit de kerkgeschiedenis. Hoe het wel moet en hoe het niet moet. Zo leert b.v. de kerkgschiedenis van de laatste twee eeuwen dat het loslaten van de onfeilbaarheid van de bijbel altijd weer begint met kleine stapjes, met haarscheurtjes. Het loslaten van de onfeilbaarheid leidt na enige tijd tot volledige afval van het geloof.

De speciale moeilijkheid bij geschiedschrijving

Geschiedwetenschap heeft zijn speciale moeilijkheden. Zijn er bronnen beschikbaar, is er informatie over de tijd die je wilt beschrijven en analyseren? En hoe betrouwbaar zijn de bronnen? Van belang is ook de invalshoek waarlangs naar de geschiedenis wordt gekeken. Er gebeurt veel en de geschiedschrijver moet zich noodgedwongen beperken tot het belangrijkste. Wat je belangrijk vindt wordt medegestuurd door je levensbeschouwing. Nog meer komt de invloed van  iemands levensbeschouwing uit bij de beoordelingen die met de geschiedschrijving zijn vermengd. Zo kijkt iemand, die in zijn overtuigingen alleen van de bijbel uitgaat, heel anders aan tegen het ontstaan van het kerkelijke systeem met bisschoppen, aartsbisschoppen en de paus, dan iemand die dat niet doet. Een protestant ziet op basis van de bijbel in deze ontwikkeling een afwijking van het bijbelse gemeentepatroon. En vindt deze ontwikkeling negatief. Een rooms-katholiek vindt het juist weer positief. Het is daarom van belang dat je de theologische overtuiging van een kerkhistoricus kent.

Het gevaar bij geschiedschrijving is dat het niet integer gebeurd. Dan worden b.v. alleen de postieve dingen van iemand als Luther vermeld, terwijl de negatieve dingen worden verzwegen of verdoezeld.

Geschiedenis van het kerkinstituut of van de gemeente?

Al vrij snel na het wegvallen van de oorspronkelijke apostelen begon in een groot deel van de gemeenten de ontwikkeling in de richting van meer organisatie. De eerste gemeenten waren zelfstanding, en werden bestuurd door de gezamelijke oudsten. Stap voor stap week men steeds verder van het nieuwtestamentische gemeentemodel af totdat er uiteindelijk een strak centraal geleide kerkorganisatie ontstond met een mens (de Paus) aan het hoofd.
De meeste kerkgeschiedenissen concentreren zich op de geschiedenis van dit instituut. De geschiedenis van de gemeenten en de christenen die niet meegingen met de institutionalisering of die er uit stapten wordt meestal genegeerd of zeer negatief beoordeeld.

Twee kerkgeschiedenissen

De eerste is meer geschreven vanuit het perspectief van de intitutionele kerk. De tweede is geschreven vanuit het gezichtspunt van de christenen die buiten het instituut staan.

Een geschiedenis van de kerk
Vanuit gematigd reformatorische perspectief geschreven. Het zijn gedeelten uit een oud kerkgeschiedenis boek. Ook heb ik sporadisch een enkel woord of een zin gemoderniseerd.

·  1. De wereld bij het begin van de kerkgeschiedenis

·  2. De Joden

·  3. De eerste gemeente

·  4. De na-apostolische tijd

·  5. Het conflict tussen kerk en wereld

·  6. De verleiding van de gnosis

·  7. De kritiek van Marcion en het montanisme

·  8. De wapenen der kerk

·  9. De oud-katholieke kerk

·  10. De oude theologie

·  11. De oude kerk als levensgemeenschap

·  12. Kerk en Wereld: de grote ommekeer

·  13. De staatskerk

·  14. De strijd over de wezenseenheid van de Vader en de Zoon

·  15. De strijd over de twee naturen van Christus

·  16. De oosters-orthodoxe kerk

·  17. Augustinus en zijn tijd

·  18. De oudchristelijke kunst

  • 19. De nieuwe weg der westerse kerk
  • 20. de zending in Europa
  • 21. De kerk in het rijk van Karel de Grote
  • 22. De strijd tussen paus en keizer
  • 23. De kruistochten
  • 24. Bernard van Clairvaux en zijn tijd
  • 25. Hoogtepunt en keerpunt der pauselijke heerschappij
  • 26. Het armoede ideaal buiten en binnen de kerk
  • 27. De ontwakende tegenstand tegen de pauselijke heerschappij
  • 28. Voorlopers van de Hervorming
  • 29. Renaissance en humanisme
  • 30. De middeleeuwse theologie
  • 31. De middeleeuwse kunst

    The Pelgrim Church
    Geschreven door Mr. E.H. Broadbent aan het begin van de vorige eeuw.
    Het eerste deel staat op het internet.

    ·  Beginnings AD 29-313

    ·  Christianity in Christendom

    ·  Paulicians and bogomils AD 50-1473

    ·  The East BC 4 - A.D. 1400

    ·  Waldenses and Albigenses AD 110-1230, 70-1700, 1160-1318, 1100-1500

     

    ·  De grote lijn van de kerkgeschiedenis. Een overzicht    (Nog niet aanwezig)

    ·  Enkele belangrijke jaartallen    (Nog niet aanwezig)

    ·  Nederlandse kerkgeschiedenis    (Nog niet aanwezig)

    ·  Nederlandse kerkgenootschappen en gemeenten    (Nog niet aanwezig)



    Naar de internetbijbelschool