3. Is genezing in de verzoening?

3.1.Wat wordt verstaan onder 'genezing in de verzoening'?

Wat bedoelt men met deze uitdrukking?

Het is de leer dat Christus op het kruis niet alleen onze zonden maar ook onze ziekten heeft gedragen.

En omdat Christus dat gedaan heeft hebben wij recht op genezing. Als Jezus onze ziekten heeft gedragen dan, zo redeneert men, hoeven wij ze niet meer zelf te dragen. Om genezing te ontvangen hebben wij alleen maar in geloof te claimen, op te eisen, waar wij in Christus Jezus recht op hebben.

3.2.Een ondeugdelijke bijbelse basis

Ter onderbouwing van de leer dat genezing in de verzoening is wijst men op een vijftal teksten. Het gaat om twee teksten uit het Oude Testament die in het Nieuwe Testament worden geciteerd. En om nog een derde tekst uit het Nieuwe Testament.

Hieronder worden ze besproken.

3.2.1. Onze ziekten heeft Hij gedragen

"Nochtans, onze ziekten heeft hij op zich genomen, en onze smarten gedragen; wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte" (Jesaja 53:4)

Niet alleen dit vers maar ook de verzen ervoor en erna van Jesaja 53 gaan over het verlossingswerk van de Here Jezus.

In vers 4 staat dat Hij "onze ziekten heeft gedragen". Dit lijkt te ondersteunen dat de Here Jezus inderdaad aan het kruis onze ziekten heeft gedragen. Toch is dat niet de uitleg die de bijbel zelf aan deze tekst geeft.

(1) De bijbel past de tekst toe op de genezingen die Jezus deed voordat Hij stierf aan het kruis

In het evangelie van Mattheus wordt Jesaja 53:4 geciteerd. De tekst wordt toegepast op de genezingsbediening van de Here Jezus. En niet op zijn werk aan het kruis.

"Toen het nu avond werd, bracht men vele bezetenen tot Hem; en Hij dreef de geesten uit met zijn woord en die ernstig ongesteld waren genas Hij allen, opdat vervuld zou worden, hetgeen gesproken werd door de profeet Jesaja toen hij zeide: Hij heeft onze zwakheden op zich genomen, en onze ziekten heeft Hij gedragen" (Mattheus 8:16,17)

Hier staat dat de Here Jezus tijdens zijn driejarige openbare optreden "onze ziekten heeft gedragen". In die drie jaar heeft de Here Jezus velen genezen en door dat te doen heeft Hij Jesaja 53:4 vervuld. "en die ernstig ongesteld waren genas hij allen opdat vervuld zou worden het geen gesproken wordt door de profeet Jesaja …"

Wat door de christenen die menen dat deze tekst de leer over 'genezing in de verzoening' ondersteunt over het hoofd wordt gezien is dat die genezingsbediening zich afspeelde voordat de verzoening op Golgotha had plaats gehad.

Nog voordat de verzoening op het kruis van Golgotha plaats had heeft Jezus door zijn genezingen de profetie van Jesaja over het dragen van de ziekten vervuld. Hij heeft tijdens zijn openbare optreden velen genezen. Door dat te doen nam hij de ziekten van het volk op zich. Jezus heeft toen de ziekten van het volk gedragen, maar dat stond los van het kruis en de verzoening.

Jezus heeft dus wel de ziekten gedragen, maar dat gebeurde tijdens zijn leven en niet tijdens zijn dood aan het kruis.

De genezingen die de Here Jezus deed waren bedoeld om de Joden duidelijk te maken dat Hij de door God beloofde Messias was. Van de Messias was door de profeten geschreven dat hij tekenen zou verrichten. Zie b.v. Jesaja 29:18,19; 35:5-6 en 61:1. Jezus deed deze wonderen. Naast andere zaken was dit één van de bewijzen dat Hij de Messia was. Toen Johannes de Dooper twijfelde of Jezus de Messias was wees Jezus hem op de wonderen die hij deed (Lucas 7:19-21). Zie ook Johannes 7:31; 10:37-38; 11:42; 14:10,11; 15:24, 20:30,31 en Handelingen 2:22.

(2) Het gaat niet om een passieve ontvangst van de ziekten tijdens de kruisdood van de Heer

In Jesaja 53 wordt een overzicht gegeven van het gehele leven en de bediening van de Here Jezus. Het begint met de start van zijn bediening: "Want als een loot schoot hij op voor zijn aangezicht, en als een wortel uit dorre aarde; hij had gestalte noch luister, dat wij hem zouden hebben aangezien, nog gedaante, dat wij hem zouden hebben begeerd" (Jesaja 53:2) en het eindigt met zijn verhoging: "Daarom zal Ik hem een deel geven onder velen en met machtigen zal hij de buit verdelen, omdat hij zijn leven heeft uitgegoten in de dood" (Jesaja 53:12).

Het punt bij Jesaja 53:4 is het volgende. Hoewel de Joden gezien hadden dat Jezus rondging in hun land en vele mensen genas van ziekten, hebben ze zijn kruisiging, ondanks al die genezingen, toch beschouwd als een oordeel van God. In het vers staat immers: "Wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte".

Het 'onze ziekten heeft Hij op zich genomen, en onze smarten gedragen' slaat op de genezings activiteiten van de Here Jezus tijdens zijn driejarige openbare optreden en niet op een passieve ontvangst van alle ziekten en zwakheden op het kruis. In Jesaja 53:6 staat wel dat de Here God onze ongerechtigheden op Jezus heeft doen neerkomen, maar er staat niet dat God op dezelfde wijze ook onze ziekten op de Zoon heeft doen neerkomen.

(3) Konklusie

Uit Mattheus 8:16,17 blijkt dus dat de profetie van Jesaja 53:4 niet slaat op de kruisdood van de Here Jezus. Jesaja 53:4 is daarom geen garantie voor genezing nu. In die zin is de genezing niet in de verzoening.

3.2.2. Door zijn striemen is ons genezing geworden

Jesaja 53:5 en 1 Petrus 2:24

"Maar om onze overtredingen werd Hij doorboord, om onze ongerechtigheden verbrijzeld, de straf die ons de vrede aanbrengt was op Hem en door zijn striemen is ons genezing geworden." (Jesaja 53:5)

In het Nieuwe Testament citeert Petrus een gedeelte van deze tekst uit Jesaja.

"Die zelf onze zonden in zijn lichaam op het hout heeft gebracht, opdat wij, aan de zonde gestorven, voor de gerechtigheid zouden leven; en door zijn striemen zijt gij genezen" (1 Petrus 2:24)

In de beide teksten worden de striemen van de Here Jezus in verband gebracht met genezing. Bij de striemen van de Here Jezus moeten we naar alle waarschijnlijkheid denken aan de geseling, na zijn arrestatie. Die striemen hebben ons genezing gebracht. De bijbel ziet de geseling en de feitelijke kruisiging als een eenheid.

De vraag is hoe genezing hier opgevat moet worden. Gaat het om genezing van het lichaam of om geestelijke genezing van een zondige wandel?

Een belangrijke regel voor gezonde schriftuitleg is dat je woorden in hun natuurlijke en letterlijke betekenis moet nemen tenzij er vanuit de tekst zelf, en vanuit andere bijbelplaatsen, goede redenen zijn om dat niet te doen.

Toegepast op de twee teksten die we nu bespreken moeten we er daarom in eerste instantie van uitgaan dat het om fysieke genezing gaat. Maar er zijn vanuit het Oude Testament en vanuit het directe verband van de tekst, en ook vanuit de tekst zelf, goede argumenten te geven voor de overtuiging dat het hier om geestelijke genezing gaat.

(a) Het Oude Testament

Het Oude Testament gebruikt genezing van ziekte als een beeld voor de reiniging van de zonden.

"Keert weder afvallige kinderen, Ik zal uw afdwalingen genezen". (Jeremia 3:22)

Dit is gericht tot het Joodse volk. De joden hadden tegen de Here gezondigd, ze waren afgevallen, afgedwaald. Jeremia gebruikt voor de zondige en afvallige toestand waarin ze verkeren het beeld van ziekte. Ze zijn geestelijk ziek. God roept hen op terug te keren tot en als ze dat doen dan zal God hen genezen van hun afdwalingen.

Het gaat hier dus om genezing van afdwalingen en niet om genezing van lichamelijke ziekten. In Jeremia 3:22 wordt hetzelfde Hebreeuwse woord (rapak) voor genezing gebruikt als in Jesaja 53:5. Ook in Jesaja 53:5 kan het om geestelijke genezing gaan, om genezing van een zondige toestand.

Dezelfde gedachte, hetzelfde beeld, vinden we in het Nieuwe Testament in Johannes 12:40, waar wordt verwezen naar Jesaja 6:10. "Hij heeft hun ogen verblind en hun harten verhard, dat zij niet met hun ogen zien, met hun hart verstaan en zich bekeren, en ik hen geneze."

In andere teksten uit het Oude Testament wordt het volk voorgesteld als ziek, gebroken, gewond. Dit als gevolg van Gods oordelen over hun zondige weg. (Jeremia 6:14; 8:11,14,15; 14:19; 15:18; Jesaja 19:22; 30:26; 58:8; Nahum 3:19; Hosea 5:13,14). Ook dit is symbolisch bedoeld. In dit geval is het volk 'ziek' door de oordelen van God. In Jeremia 3:22 is het volk ziek door afdwalingen.

Omdat in het Oude Testament ziekte wordt gebruikt als beeld van de zondige toestand waarin het volk van God op dat moment verkeerde is het mogelijk dat het ook in Jesaja 53:4 en 1 Petrus 2:24 zo opgevat moet worden.

(b) In de teksten staat niet waarvan we genezen zijn

"Die zelf onze zonden in zijn lichaam op het hout heeft gebracht, opdat wij, aan de zonde gestorven, voor de gerechtigheid zouden leven; en door zijn striemen zijt gij genezen" (1 Petrus 2:24)

Er staat niet 'door zijn striemen zijt gij genezen van al uw ziekten'. Dit laat een letterlijke en een geestelijke uitleg open.

Er zijn goede redenen die ondersteunen dat we genezing hier niet letterlijk op moeten vatten.

(c) Het direkte verband van 1 Petrus 2:24

Het citaat "door zijn striemen zijt gij genezen" staat in een gedeelte dat gaat over heiliging. Het staat niet in een gedeelte dat handelt over fysieke genezing.

Vlak voor hij het citaat uit Jesaja geeft spreekt Petrus er over dat wij aan de zonden gestorven voor de gerechtigheid moeten leven. En direct na het citaat spreekt Paulus over afdwaling en bekering.

"Die zelf onze zonden in zijn lichaam op het hout heeft gebracht, opdat wij, aan de zonde gestorven, voor de gerechtigheid zouden leven; en door zijn striemen zijt gij genezen. Want gij waart dwalende als schapen, maar thans hebt gij u bekeerd tot de herder en hoeder van uw zielen" (1 Petrus 2:24)

Het "gij waart dwalende" slaat terug op het voorgaande, op het "door zijn striemen zijt gij genezen". Let op het woordje 'want'. We waren voor onze bekering dwalende als schapen maar thans hebben wij ons bekeerd. De striemen van de Here Jezus hebben ons genezen. Ze hebben ons genezen van onze afdwaling.

Precies zoals dit beeld ook in het Oude Testament wordt gebruikt. "Keer weder, afkerige kinderen, Ik zal uw afdwalingen genezen" (Jeremia 3:22)

(d) Nogmaals wat er niet staat en het totaal van de Schrift

Zojuist, onder (c), is hier al iets over gezegd. Noch in 1 Petrus 2:24 noch in Jesaja 53:5 wordt concreet genoemd waarvan we door de striemen van de Heer genezen zijn.

Er staat in 1 Petrus 2:24 wel dat wij, door het werk van de Here Jezus aan het kruis, aan de zonde gestorven voor de gerechtigheid zouden leven. Er staat echter NIET dat wij door het werk van de Here Jezus aan het kruis aan de ziekten zijn gestorven opdat we voortaan in gezondheid zouden leven.

Zulke duidelijke uitspraken over vrijheid van ziekte op grond van het kruis zou je, als de theorie dat 'genezing in de verzoening is' juist is, in het Nieuwe Testament moeten vinden. Maar dergelijke

uitspraken zijn er eenvoudigweg niet.

3.3. Een misverstand over verzoening

Verzoening heeft te maken met herstel van een verstoorde relatie. Door de zonden is de relatie met God verstoord. Als persoon heb ik gezondigd tegen de persoonlijke God. Er is vijandschap van mijn kant en Gods heiligheid en gerechtigheid eisen mijn bestraffing. De zonde staat tussen mij en God in. Door zijn dood aan het kruis heeft de Here Jezus deze muur weggebroken. Hij heeft de straf voor onze zonde gedragen zodat God ons nu kan vrijspreken en weer met Zichzelf verzoenen. Daar gaat de verzoening over. De relatie is hersteld. Dat is de betekenis van het woord verzoening.

Ziekten hebben geen verzoening nodig. Ziekten hebben genezing nodig. Genezing en verzoening zijn twee verschillende zaken

Bij de kruisdood van de Here Jezus ligt de nadruk op het zondeprobleem. Christus is gestorven aan het kruis. Waarom? "Christus is gestorven voor onze zonden" (1 Kor. 15:3). Dat behoort volgens 1 Kor. 15:1-8 tot de kern van het evangelie. Zijn dood was vanwege onze zonden.

Hierboven, in hoofdstuk 1, is besproken dat de zonde de wortel is van alle andere problemen. Met de zondeval is alle ellende begonnen. Door het kruis van de Here Jezus heeft God onze problemen bij de wortel aangepakt. De basis van de verlossing is op het kruis gelegd. Daar is de vergeving der zonde mogelijk gemaakt. Daar is de zondige menselijke natuur geoordeeld. De voltooiing van de verlossing, dat is de verlossing van het lichaam, volgt bij de wederkomst van Christus.

3.4. Door het kruis bevrijd van de vloek

"Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek der wet door voor ons een vloek te worden; want er staat geschreven: Vervloekt is een ieder die aan het hout hangt" (Galaten 3:13)

Hier staat dat Christus ons door zijn dood aan het kruis heeft vrijgekocht van de vloek der wet.

Christenen vanuit pinkster en charismatische achtergrond redeneren op grond van deze tekst soms als volgt: Christus heeft ons verlost van de vloek der wet. Ziekte hoort bij de vloek der wet. We zijn vrij van de vloek der wet en daarom zijn we ook rechtens vrij van ziekte. Op grond van het feit dat we in Christus vrijgemaakt zijn van de vloek kunnen we in geloof gezondheid claimen.

Deze redenering klopt niet

(1) Men ziet over het hoofd dat de verlossing in fasen is.

We hebben de Geest als eerste gave ontvangen maar de verlossing van het lichaam komt pas bij de opstanding, bij de wederkomst van Christus. Voor een bespreking van deze bijbelse waarheid, zie hoofdstuk 2.

(2) Een misverstand over de uitdrukking "de vloek der wet"

Wat bedoelt Paulus met de vloek der wet?

Dat wordt duidelijk als we naar het verband kijken. Daar lezen we:

"Want allen, die het van werken der wet verwachten, liggen onder de vloek; want er staat geschreven: Vervloekt is een ieder die zich niet houdt aan alles, wat geschreven is in het boek der wet om dat te doen. En dat door de wet niemand voor God gerechtvaardigd wordt, is duidelijk; immers de rechtvaardige zal uit geloof leven. Doch bij de wet gaat het niet om geloof, maar: wie dat doet, zal daardoor leven. Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek der wet door voor ons een vloek te worden; want er staat geschreven: Vervloekt is een ieder die aan het hout hangt". (Galaten 3:10-13)

Het gaat in deze schriftplaats om de weg tot behoud. Het gaat om eeuwig verloren gaan of eeuwig behouden worden. Wil je behouden worden dan moet je door God gerechtvaardigd worden. De vloek is hier "het voor eeuwig verloren gaan" wat ieder mens te wachten staat, omdat niemand in staat is om Gods rechtvaardige wetten te houden. Als iemand op één punt struikelt is hij schuldig aan alle geboden (Jakobus 2:10). De enige manier om door eigen inspanning rechtvaardig te worden is altijd, zonder enige struikeling, Gods wetten houden. Maar dat kan niemand. Dat is het slechte nieuws, maar het goede nieuws is dat we door het geloof in het plaatsvervangend sterven van de Here Jezus toch rechtvaardig kunnen worden.

Het gaat hier in Galaten 3:13 niet om de verbondsvloek zoals die in Deuteronomium 28 en Leviticus 26 wordt beschreven. God heeft na de uittocht uit Egypte met het volk Israel bij de berg Sinai het verbond van Mozes gesloten (Exodus 19-24). Onderdeel van dit verbond is de zogenaamde verbondszegen en de verbondsvloek (Levicitus 26, Deuteronomium 28). Als het volk de inzettingen van het verbond zou naleven dan beloofde God allerlei zegeningen te schenken. Als het volk de inzettingen van het verbond niet zou naleven dan zou God het treffen met allerlei vloeken. In de verbondszegen en vloek gaat het over allerlei aardse, tijdelijke, zegeningen. Goede oogsten, overwinning in oorlogen, goede gezondheid, vruchtbaarheid bij mensen en dieren. In de verbondsvloek gaat het om tijdelijke aardse straffen. In het gedeelte uit de Galatenbrief gaat het echter om eeuwig behoud of verloren gaan. Deze dingen komen in de verbondszegen en verbondsvloek helemaal niet ter sprake.

Zie voor een verdere bespreking van dit onderwerp hoofdstuk 8 '' Genezing onder het Oude verbond"

Paulus wilde, door wat hij in Galaten 3:13 schreef, niet leren dat wij door Christus hier op aarde bevrijd zijn van de verbondsvloek en recht zouden hebben op de verbondszegen. Nergens in het onderwijs van de apostelen wordt de christen op aarde materiele voorspoed beloofd.

Het verbond met Mozes is door God gesloten met het volk Israel. De gemeente staat niet onder het verbond met Mozes en heeft daarom ook niets te maken met de verbondszegen en de verbondsvloek.

3.5.Genezing in de verzoening en de chronische maagklachten van Timotheus

"Drink voortaan niet alleen water, maar gebruik een weinig wijn voor uw maag en voor uw gedurige ongesteldheden" (1 Tim. 5:23)

Uit de bovenstaande tekst blijkt dat Timotheus chronische gezondheidsklachten had. Paulus spreekt over "gedurige ongesteldheden". Hij adviseert Timotheus daarom om af en toe wat wijn te drinken. Hij verwachtte dat dit de klachten zou verzachten.

Als de leer van genezing in de verzoening juist zou zijn dan is het advies van Paulus onbegrijpelijk. Want dan had hij geen medisch advies moeten geven. In plaats daarvan had hij Timotheus er op moeten wijzen dat hij onnodig aan maagklachten leed. Volgens de 'genezing in de verzoening' leer heb je immers recht op genezing en gezondheid. Jezus heeft, zo stelt men, deze maagklachten reeds op het kruis gedragen, dus dan hoefde Timotheus ze niet te dragen. Timotheus moet geen medicijnen nemen, hij moet in geloof genezing claimen. Dat had Paulus hem, volgens de leer van genezing in de verzoening, moeten adviseren.

Paulus heeft dit echter niet tegen hem gezegd. Dit bevestigt dat de apostelen de leer dat 'genezing in de verzoening is' niet uitdroegen.

Er zijn in de Schrift nog meer soortgelijke voorbeelden te vinden. Die worden later nog besproken. Het gaat om gevallen waarin de apostelen niet reageerden op ziekte, bij henzelf en hun medewerkers, zoals je volgens de 'genezing in de verzoening' leer zou moeten doen . De verklaring is, zoals gezegd, eenvoudigweg dat de apostelen deze leer niet onderwezen.

3.6.De leer van genezing is in strijd met de grote lijn van de bijbel

De leer dat de verlossing in fasen is. Nu vergeving van zonden, straks bij de wederkomst de verlossing van het lichaam. Zie hoofdstuk 2.

3.7.Conclusie

De leer dat genezing in de verzoening is en dat een ieder daarom in geloof genezing kan claimen heeft geen deugdelijke basis in de bijbel. Er zijn geen teksten die duidelijk en rechtstreeks zeggen dat de Here Jezus aan het kruis onze ziekten heeft gedragen. En zelfs als die teksten er wel zouden zijn geweest dan nog zegt de bijbel nog de verlossing in fasen is. Je komt de leer ook niet tegen in de inhoud van de apostolische prediking en het onderwijs, zoals hieronder in hoofdstuk 4, wordt besproken. Uit praktijksituaties, zoals met de chronische maagklachten van Timotheus, blijkt ook dat de apostelen en hun medewerkers de leer van genezing in de verzoening niet aanhingen.

De conclusie is dat genezing niet in de verzoening is. Het is wel waar dat 'genezing in de verlossing is". Maar die verlossing is in fasen, de verlossing van het lichaam is nog toekomstig.

Meer bijbelstudies over ziekte en genezing
HOME