Genadegolf uit Singapore

(Door Kim ter Berghe

Bron: De Oogst | september 2007)

Pastor Joseph Prince is de voorganger van de New Creation kerk in Singapore, een megakerk van 1 .000 zielen. Zijn leer is in Nederland geïntroduceerd door met name Jong&Vrij en EO’s Ronduit Club en heeft inmiddels enige populariteit verkregen. Om uit de eerste hand te horen wat deze voorganger te zeggen heeft en om een indruk te krijgen hoe het er in zijn kerk aan toegaat, ben ik gevraagd tijdens mijn verblijf in Singapore enig onderzoek te doen.

In de rij

De megakerk bevindt zich in een groot winkelcentrum in Singapore en is bijzonder goed georganiseerd. Overal lopen stewards, netjes in (mantel)pak, met koptelefoontjes om onderling te kunnen communiceren. Om zeven uur ‘s ochtends staan mensen al in de rij om in de hoofdzaal te kunnen zitten tijdens de dienst die om tien uur begint. Laatkomers moeten het doen met een plekje in de bijzaaltjes en krijgen alles op een scherm te zien. Er worden vier Engelstalige diensten gehouden. Na afloop van de eerste dienst staan er al weer

honderden mensen in de rij voor de tweede dienst. Prince preekt in alle vier de diensten.

Prominente rol

Wie de website van de New Creation kerk bezoekt, kan lezen hoe onder het leiderschap van Prince de kerk zeer snel is gegroeid en een succesverhaal is geworden. Bij binnenkomst in deze kerk kun je je dan ook niet aan de indruk onttrekken dat pastor Prince een zeer prominente rol speelt. Overal liggen zijn boeken en hangen zijn foto’s. Degene die de dienst inleidt, heeft veel woorden nodig om aan

te geven hoe trots hij is op zijn pastor, en noemt een rijtje lovende commentaren over Prince van een aantal prominente christelijke leiders. Als de pastor zelf aan het woord komt, herhaalt hij veel van deze complimenten aan zijn adres en voegt er nog een paar aan toe. Er wordt een videoclip getoond over een flitsend optreden van hem op een recente Hillsong conferentie.1 Daarna nemen aanbiddingsleiders het over, die de gemeente leiden in het zingen van een aantal liederen. Dat de aanbiddingsdienst te lang duurt, kan de gemeente in ieder geval niet verweten worden. Na hooguit vier liederen wordt het woord gegeven aan pastor Prince en hij preekt een volle vijf kwartier. Met zijn levendige stijl en scherp gevoel voor humor, soms grenzend aan het oneerbiedige, is dit niet te lang om zijn toehoorders te boeien.

Wet en genade

De kernboodschap van pastor Prince is dat genade radicaal gepredikt moet worden. Hij benadrukt dat genade betekent dat wij de goede dingen krijgen die we niet verdienen, omdat Jezus alle slechte dingen kreeg die we wel verdienen. We ontvangen volgens Prince geen genade doordat we goede dingen doen, maar we doen goede dingen doordat de genade van Christus ons veranderd heeft. Tot zover weinig nieuws. Het plaatsvervangend lijden van Christus, behoud door genade en niet door goede werken en het doen van goede werken uit dankbaarheid, is allemaal vertrouwde kost voor protestantse en evangelische Nederlanders met hun wortels in de Reformatie.

De ‘revolutie van genade’ van Prince gaat echter verder dan het benadrukken van een aantal vertrouwde leerstellingen. Hij denkt dat God er niet op uit is om christenen zich schuldig te laten voelen over de verkeerde dingen die ze gedaan hebben, of van hen verwacht dat ze daar in gebed vergeving voor vragen.2 De duivel wil dat we vooral bezig zijn met onszelf. Prince erkent dat er in ons niets goeds

gevonden wordt, maar het gaat om Christus. We moeten ons niet afvragen: ‘Wat vindt God van mij?’ maar: ‘Wat vindt God van Jezus?’ Volgens Prince gaat het in de wet allemaal om ons, om wat we wel en niet mogen, maar genade gaat om Christus. We moeten dan ook niet praten over zonden of over de duivel, maar over de goedheid van Jezus. De kerkbezoekers worden opgeroepen zich te identificeren

met de Here Jezus, in Zijn gerechtigheid en in Zijn overwinning van zonde en ziekte. ‘Alles wat Jezus is, ben jij. En alles wat Hij heeft, heb jij’, zegt Prince in een artikel in zijn kerkblad.3 Zo sprak Prince over een vrouw die te horen had gekregen dat ze borstkanker

had. Ze moest naar het ziekenhuis voor verder onderzoek, maar toen schoot haar een door Prince vaak aangehaald versgedeelte te binnen: ‘Gelijk Hij is, zijn ook wij in deze wereld’ (1 Joh 4:17c). Ze bedacht zich dat Christus geen knobbels in Zijn borsten had, dus zij ook niet. Bij verder onderzoek werden er geen knobbels meer gevonden. Zo was er nog een aantal voorbeelden hoe mensen hun omstandigheden hadden overwonnen door zich te identificeren met de rechtvaardigheid en overwinning van Christus.

Tegenstellingen?

Prince creëert een aantal tegenstellingen die wat onnatuurlijk aandoen. In een van de diensten die ik bijwoonde, zei hij bijvoorbeeld dat het woord van God iets anders is dan het woord van Christus. Het woord van God is de wet, maar het woord van Christus is genade. Geloof komt door het woord van Christus, niet door het woord van God. Volgens Prince laat het licht van Christus ons niet onze

tekortkomingen zien, maar de genade van Jezus.

In dezelfde trant maakt Prince een tegenstelling tussen oudtestamentische profeten en nieuwtestamentische profeten. Profeten in het Oude Testament wijzen volgens Prince mensen op hun zonden, maar in het Nieuwe Testament wijzen profeten mensen op de genade van Christus. Dit lijkt mij echter onwaarschijnlijk, want daarmee vallen zowel Johannes de Doper, in zijn vermaning van Herodes, alsook de apostel Johannes in zijn scherpe kritiek op de zeven gemeenten af als nieuwtestamentische profeten.

Eigen uitleg

Prince’ manieren van schriftuitleg zijn niet erg conventioneel. Een paar voorbeelden. In een van zijn preken beweerde hij dat de Bergrede was bedoeld om mensen te laten zien wie Jezus is. Niemand kan immers de Bergrede in praktijk brengen. Echter,

zo redeneert Prince, door het volmaakte beeld dat Jezus schetste, en doordat Jezus zich wel aan deze volmaakte standaard hield, konden mensen zien dat Hij God was. Dat is een prettige manier van uitleggen voor christenen die al jaren met die lastige Bergrede in hun maag zitten. Of het juist is, is een andere vraag.

Prince’ uitleg van het verhaal van Simson en Delila was ook wonderlijk te noemen. Prince gaf aan dat het lange haar van Simson een teken van zijn zwakheid was, omdat de Bijbel zegt dat het oneerbaar voor een man is om lang haar te dragen. Echter, volgens Prince werd deze zwakke plek van Simson een gebied waarop Gods kracht naar voren kwam. De zeven vlechten van Simson staan volgens Prince symbool voor de rust (zevende dag) die God gelovigen geeft. Delila staat model voor een verkeerd leerstuk van de kerk, een leer die ons wil uitputten en ons van onze rust wil beroven door ons op de wet te wijzen. Dit is een sterk staaltje inlegkunde, en bovendien gaat Prince uit van de onjuiste veronderstelling dat Simsons haar eigenlijk oneerbaar was. Bij zijn geboorte had een engel van God zelf gezegd dat geen scheermes op zijn hoofd mocht komen. Zijn lange haar was een teken van gehoorzaamheid aan God (Richt. 13:5).

Delila verleidde Simson tot ongehoorzaamheid aan de wet; ze was er niet op uit om Simsons rust te ondergraven door hem te wijzen op de wet. Tijdens het luisteren naar deze schriftuitleg vroeg ik mij af waar Prince zijn theologische opleiding had genoten. In een gesprek met een van de andere dominees (Prince is de leider van een stuk of tien pastors die in de gemeente werkzaam zijn) vroeg ik ernaar. Hij deelde mij mee dat Prince geen enkele bijbelschool of iets dergelijks gevolgd heeft, maar dat hij vertrouwt op de leiding van de Heilige

Geest als hij de Bijbel uitlegt. In een van zijn preken riep Prince zijn toehoorders op hetzelfde te doen. Bijbelstudie lijkt te veel op werken; God wil in Zijn genade ons dingen uit Zijn Woord laten zien zonder dat we daar volgens Prince veel moeite voor hoeven te doen.

Geen strijd, geen offers

Prince heeft recent een boek geschreven waarin zijn leer wordt samengevat. Het heet ‘Destined to Reign’, ofwel ‘Voorbestemd om te heersen’. De ondertitel van het boek is ‘Het geheim van succes zonder inspanning, heelheid en leven in overwinning’. Een vriendelijke meneer die naast mij zat in de tweede dienst die ik bezocht, glipte even de zaal uit en kocht het voor mij in de boekwinkel die door

de kerk gerund wordt. Zowel de preken die ik van hem gehoord heb, de artikelen die ik gelezen heb en de inhoud van dit boek benadrukken dezelfde boodschap. Genade is een wondermiddel. Het leven uit genade is een leven zonder schuldgevoel, angst,

financiële moeilijkheden, ziekte of relationele problemen. Het is een leven vol overwinning en succes, dat de gelovige in de schoot wordt geworpen. Dit leven hoeft geen strijd te zijn, want de overwinning is behaald. God verlangt geen offers van ons, want het offer is gebracht. Wij hoeven ons niet in te spannen, want alles wordt ons in Christus gegeven. Armoede en ziekte zijn door Christus gedragen, en kunnen alleen de gelovigen plagen als zij in hun hart nog geloven dat ze onder Gods oordeel zijn. We moeten Jezus niet volgen, we moeten Hem ontvangen.

Hillsong

Het is wellicht nuttig om iets te schrijven over de organisaties die zich met Prince associëren en de schrijvers die door hem aanbevolen worden. Zowel in zijn preken en artikelen als in zijn boek is het heel duidelijk dat er een nauwe band bestaat tussen Prince’ kerk en Hillsong in Australië en elders. De leidinggevenden van Hillsong worden tot Prince’ persoonlijke vrienden gerekend, en er vinden veel

uitwisselingen tussen beide gemeenten plaats. De leer van Prince is met open armen in Hillsong ontvangen en de Hillsong-leiders geven aan dat deze leer alles wat in hun kerk gebeurt beïnvloedt.

Rhema

De wortels van New Creation Church liggen in de Rhema beweging.4 Al is het nu een onafhankelijke kerk, er is nog steeds veel affiniteit. In de boekwinkel in New Creation Church ligt een uitgebreide collectie boeken van E.W. Kenyon, wiens ideeën het welvaartsevangelie een theoretische basis gaven. Er is duidelijk verwantschap met de ideeën van Kenyon en Hagin, die de Rhema beweging heeft opgericht, al had ik zelf het idee dat Prince minder extreem is in zijn leer dan bovengenoemde predikers. Hoe dan ook, in zijn boek geeft Prince uitdrukkelijk aan dat hij een voorstander is van de charismatische nadruk op genezing en welvaart en dat hij zich met deze beweging identificeert. Hij noemt de controverse die deze beweging omringt, geïnspireerd door de duivel.5

Als afsluiting wil ik nog noemen dat ik het opmerkelijk vond dat in Singapore Prince geen hype lijkt te zijn. Buiten zijn kerk kon ik niet een lokale christen vinden die zich in zijn leer had verdiept of er een duidelijke mening over had. Men leek zich er niet druk over te maken. De invloed van Prince is wellicht meer voelbaar buiten de grenzen van Singapore.

Noten:

1. Hillsong is een Australische megakerk die zich toelegt

op het schrijven van aanbiddingsmuziek en waar

mensen van over de hele wereld komen om over

aanbidding te leren.

2. Zie zijn recentste boek Destined to Reign, p. 7.

3. December 2006, p. 5.

4. Voor meer informatie over Rhema, zie: www.answers.

com/topic/rhema-bible-church.

5. Destined to Reign, p 22,23.

(De Oogst | september 2007)

september 2007 | De Oogst 11

.