(Bron: Nederlands Dagblad, 23 augustus 2007)

Hoek: overspel zondiger dan homorelatie

van onze redactie kerk DOORN

Een getrouwde man die overspel pleegt, doet een grotere zonde dan een man die in een homoseksuele relatie van liefde en trouw samenwoont met een vriend. Dat zei prof.dr. J. Hoek gisteren in Doorn. Hoek, bijzonder hoogleraar gereformeerde spiritualiteit vanwege de Gereformeerde Bond aan de Protestantse Theologische Universiteit, sprak gisteren in Doorn tijdens een studieweek van de Bond voor (aankomende) theologiestudenten.

Thema van de week is gereformeerde hermeneutiek (de toepassing van de Bijbel in deze tijd).

Nadat eerder de vrouw in het ambt de revue passeerde, belichtte Hoek gisteren homoseksualiteit. Hij constateerde dat de Protestantse Kerk innerlijk verdeeld is als het gaat om de omgang hiermee, maar zich in meerderheid ,,beweegt tussen gedogen en goedkeuren''.

Eén ding staat wat hem betreft vast: plaatselijke kerken moeten een heldere en duidelijke opvatting op homoseksualiteit formuleren. ,,In onze tijd kan een kerkenraad zijn principiële positie en de achtergronden van zijn beleidskeuzes niet langer eenvoudig bekend veronderstellen'', aldus de hoogleraar. ,,Helderheid en openheid is te allen tijde beter dan dubbelzinnigheid en mistigheid.''

Hoek schetste de verschillende manieren waarop binnen het christendom over homoseksualiteit wordt gedacht, van zeer strikt tot zeer liberaal. Hij sprak uit dat de kerk in het verleden grote fouten heeft gemaakt. ,,Men wees ménsen af in plaats van hun leefwijze. Homoseksualiteit werd bestempeld als de ergste zonde die maar denkbaar is. Homoseksuelen werden gestigmatiseerd, evangelisten stelden goedkope en snelle genezingen van homoseksualiteit in het vooruitzicht en tot op de dag van vandaag blijkt dat juist sommigen die homorelaties afwijzen op dit punt zelf een probleem hebben. Discriminatie en een op de Bijbel gebaseerde afwijzing van homorelaties hebben vaak een onheilig span gevormd.''

Naïef
Hoek waarschuwde voor het gebruik van losse Bijbelteksten waarin homoseksualiteit wordt afgewezen, om de discussie snel mee af te doen. Het ligt ingewikkelder en genuanceerder. ,,We dienen ons in gepaste bescheidenheid telkens de vraag te stellen of wij werkelijk verstaan wat wij lezen. Wie naïef verklaart 'Ik lees het gewoon, onbevangen zoals het er staat', maakt zich te gemakkelijk af van de uitdaging om de Schriften naar hun wezenlijke bedoeling te verstaan en kan op die manier gevaarlijke kortsluitingen maken in de toepassing van Bijbelwoorden'', aldus Hoek. ,,Een geïsoleerd en niet gereflecteerd op de zogenaamde homoteksten moet worden afgezworen.''

Toch houdt Hoek persoonlijk wel vast aan de klassiek christelijke visie op homoseksualiteit, namelijk dat homoseksuele relaties zondig zijn. Hij baseert die opvatting niet zozeer op Bijbelteksten waarin homoseksualiteit wordt verboden, als wel op Schriftpassages waarin God zelf het huwelijk tussen man en vrouw instelt. Hij citeerde met instemming de in 2004 overleden theoloog C. Graafland, die schreef: ,,Menselijk gevoeld zou ik dolgraag willen dat de Bijbel mij de mogelijkheid zou geven om de homoseksuele relatie te legitimeren. Maar voor zover ik het kan zien, is dat niet zo.''

Relativeringen
Wel kwam Hoek met een aantal relativeringen. Zo wees hij erop dat in het Oude Testament minder moeilijk wordt gedaan over polygamie (veelwijverij) dan over homoseksualiteit. Volgens Hoek speelt daarbij mee dat in de Bijbel homoseksualiteit alleen als 'seksuele uitspatting' voorkwam, en niet in de 'relaties van liefde en trouw' zoals die vandaag de dag bestaan.

Hij maakt een onderscheid tussen ,,enerzijds homoseksueel gedrag binnen een levensverbintenis en anderzijds promiscuïteit, losbandig en verwilderd seksueel gedrag''.

Op grond hiervan waarschuwde hij ervoor mensen met een homoseksuele relatie al te zwaar te veroordelen. ,,Het mag niet zo zijn dat mensen die in een homoseksuele relatie leven als zondaars bij uitstek worden gezien en dat in vergelijking hiermee over bijvoorbeeld echtscheiding of heteroseksuele ontucht meer vergoelijkend wordt gedacht en gesproken'', aldus de hoogleraar. ,,Sterker nog: die man die overspel pleegt en daarmee zijn vrouw bedriegt, doet groter zonde dan wie in een homoseksuele relatie in liefde en trouw met een vriend samenwoont.''

Volgens Hoek is een zonde op homoseksueel gebied een ,,minder grove zonde'' dan de wereld uitbuiten, de hongerigen negeren of kinderen al in de moederschoot doden.

,,Wie hier de nuancering uit het oog verliest en elke homoseksuele handeling vereenzelvigt met de gruwelen uit Leviticus, kan pastoraal niets voor homofiele mensen betekenen.''

Bovendien vindt Hoek dat homoseksueel georiënteerde gemeenteleden hun gevoelens niet hoeven weg te stoppen, als zij kiezen voor seksuele onthouding. ,,Zoals een heteroseksuele christen zichzelf mag aanvaarden inclusief zijn of haar seksualiteit, die nu eenmaal heel het mens-zijn doortrekt en die eveneens in de gebrokenheid deelt, zo kan ook de homoseksueel georiënteerde mens zichzelf accepteren. Een oprecht gelovige man die heteroseksueel is, kan geboeid worden door de schoonheid, de bevalligheid, de charme van een vrouw.''

Precies op dezelfde manier kan een homofiele christen ,,aanvaarden dat hij of zij geboeid wordt door leden van het eigen geslacht'', aldus Hoek.