Dit is een sleutelwoord voor de wijze waarop de
Wereldraad van Kerken aan de eenheid bouwt. Men gaat een dialoog aan. Men kiest
niet voor antithese maar voor dialoog. Dialoog is strikt genomen een neutraal
woord. Het betekent letterlijk 'een gesprek'. Op zich is het in gesprek gaan
met andersdenkenden niet verkeerd. Maar het is zeer de vraag of Jezus dat
bedoelde toen hij zei dat we het evangelie moeten verkondigen aan de
gehele schepping.
Het woord dialoog, zoals dat door de Wereldraad wordt
gebruikt, gaat echter uit van bepaalde, vaak onuitgesproken, vooronderstellingen.
Achter de dialoog ligt de principiële acceptatie van de ander als een medegelovigen. De dialoog gaat dan ook niet over de
fundamentele vraag wie het ware evangelie gelooft en uitdraagt maar over
allerlei bijzaken. Meedoen aan de dialoog betekent dan automatisch dat men
bewust of onbewust dit uitgangspunt aanvaardt. Althans men
geeft op zijn minst die indruk.
Jezus ging geen dialoog aan met de Farizeeën en de
Sadduceeën, met de dwaalleraars uit zijn tijd.
Men wil geen confrontatie maar dialoog. Door de
confrontatie uit de weg te gaan verloochen je echter de waarheid. Ik citeer nogmaals C.H. Spurgeon: "Neither when
we have chosen our way can we keep company with those who go the other way.
There must come with the decision for truth a corresponding protest against
error".
De onuitgesproken vooronderstellingen van de dialoog
zijn dat we elkaar niet mogen veroordelen (men noemt dat elkaar respecteren),
dat we van elkaar moeten leren (dit leidt gemakkelijk tot syncretisme), dat we
elkaar moeten leren kennen, dat we elkaar moeten ontmoeten. Men ontmoet elkaar
op voet van gelijkheid, als gelovigen uit verschillende even legitieme
tradities. Niemand mag exclusief de waarheid claimen. Het gesprek wordt
aangegaan vanuit de vooronderstelling: we zijn alle twee kinderen van God. De
waarheidsvraag mag niet gesteld worden. Als je naar de leer vraagt en wilt
toetsen aan de bijbel wordt je direct beschuldigd van
modernisme, van het hanteren van een fundamentalistisch waarheidsbegrip, van
verwerpelijk imperialistisch westersdenken, van mannelijk denken, van
vissendenken
De dialoog staat tegenover de antithese, tegen over
afscheiding, tegenover confrontatie, tegenover een verkondiging met gezag,
tegenover het stellen van de waarheidsvraag.
--------------------
Dit is onderdeel van hoofdstuk
10 van de studie “Wat is er aan de hand in de evangelische wereld?”. Voor het
gehele hoofdstuk, klik hier.
Voor de gehele studie, voor
een versie in Word, met voetnoten, klik hier. Voor
een versie in html, zonder voetnoten, klik hier.